„Król Edyp” jest jedną z 7 zachowanych w całości tragedii Sofoklesa. Ten grecki dramaturg napisał to dzieło w 427 roku p.n.e. Sofokles zainspirował się mitem tebańskim, który opowiadał o tragicznym losie rodu Labdakidów. „Król Edyp” nazywany jest także „tragedią przeznaczenia” lub „tragedią losu”. Obok „Antygony” i „Edypa w Kolonie” tworzy tzw. cykl Tebański.
Ta jedna z lektur szkolnych opowiada o losach syna króla Teb – Edypa. Jak mówi mit Labdakidów nad życiem Edypa już od samego początku ciążyło fatum. Zanim się narodził, jego ojciec – Lajos usłyszał przepowiednię w świątyni Apollina, iż jego potomek pozbawi go życia i poślubi własną matkę. Po narodzinach Edypa Lajos kazał więc zanieść swojego syna w góry. Tam niemowlę znalazł pasterz, który oddał go bezdzietnej parze, władającej Koryntem.
Kiedy Edyp był już młodzieńcem udał się do wyroczni delfickiej, by dowiedzieć się czegoś o swoim losie. Wyrocznia w Delfach powiedziała mu, że zabije swojego ojca i ożeni się z własną matką. Aby zapobiec przepowiedni, Edyp uciekł ze swojej rzekomej ojczyzny do nieznanych mu dotąd Teb. Na swojej drodze spotkał Lajosa, z którym wdał się w konflikt i pozbawił go życia. Tak nieświadomie zabił swojego prawdziwego ojca.
Wkrótce spełniła się druga część przepowiedni. Mieszkańcy Teb nękani byli przez potwora – sfinksa. Jedynym ratunkiem, aby sfinks oddalił się z ziemi tebańskiej było rozwiązanie jego zagadki. Uczynił to Edyp. W nagrodę otrzymał tytuł władcy Teb oraz rękę wdowy po królu, czyli swojej matki – Jokasty. W kolejnych latach wiedli oni szczęśliwe życie u boku czwórki swoich dzieci: Eteoklesa, Polinejkesa, Antygony i Ismeny.
Nagle mieszkańcy Teb zaczęli wymierać dziesiątkowani zarazą, ich dzieci rodziły się martwe, zaś ziemia nie wydawała żadnych plonów. Wróżbita Terezjasz wyjaśnił swoim władcom, iż jest to kara za kazirodztwo i ojcobójstwo. Po tej wiadomości Jokasta powiesiła się. Natomiast jej mąż-syn Edyp z początku myślał, że jest to spisek Terezjasza z Kreonem, aż w końcu wyłupił sobie oczy na znak odkupienia swoich win. Kreon, brat Jokasty, posiadający błogosławieństwo od bogów skazał Edypa na wygnanie z Teb.
Dzieło to składa się z:
Mamy tu także do czynienia z motywem przepowiedni, niewinnego cierpienia, kazirodztwa, władcy, samobójstwa i samookaleczenia oraz wypełniającego się przeznaczenia (fatum).
W „Królu Edypie” pojawiają się zasady:
Fabuła skupia się na konflikcie tragicznym. Treść tej tragedii komentuje występujący w niej chór, zaś akcja nieuchronnie zmierza do katastrofy. Dzieło Sofoklesa to dramat opowiadający przede wszystkim o sile i roli przeznaczenia. Podkreśla niezależność i niezmienność losu w stosunku do człowieka. To fatum rządzi ludzkim życiem.
Zostaw komentarz