nav-left cat-right
cat-right

Inwersja

Inwersja, inaczej przestawnia – świadoma zmiana w naturalnym porządku zdania, zakłócenie jego poprawnego szyku. Używa się jej w celu wzmocnienia wybranego fragmentu wypowiedzi bądź też nadaniu jej właściwego rytmu lub uroczystego tonu. Inwersja służy także podkreśleniu odmienności, oryginalności poetyckiej mowy, natomiast w mowie potocznej – uwydatnieniu emocjonalnego, logicznego znaczenia...

Elipsa

Elipsa, inaczej wyrzutnia (z gr. „elleipsis” – opuszczenie, brak) – jest opuszczeniem wybranego elementu zdania w utworze literackim, który jest oczywisty i możliwy do zrekonstruowania przy odbiorze ze względu na kontekst lub sytuację wypowiedzi. Elipsy używa się najczęściej w mowie potocznej jako formę skrótu myślowego lub w utworze literackim jako ułatwienie kondensacji treści i dynamizowania...

Pytanie retoryczne

Pytanie retoryczne, czyli pytanie niewymagające odpowiedzi, gdyż jest ona oczywista. Nie zadaje się go, aby uzyskać odpowiedź, lecz w celu skłonienia odbiorcy do zastanowienia się nad danym zagadnieniem, podkreślenia wagi danego problemu. W utworze literackim pytanie retoryczne może stanowić rodzaj przerywnika, który oddziela jego poszczególne części bądź tematy. Służy ono również ożywieniu opisu oraz...

Apostrofa

Apostrofa, czyli z gr. „apostrophé” – zwrot (do kogoś) stosowany w utworze poetyckim. Charakteryzuje się ona bezpośrednim, często uroczystym zwróceniem się do osoby, wydarzenia, bóstwa, idei, przedmiotu lub pojęcia (np. „Litwo, Ojczyzno moja…”), a także podniosłym, niekiedy patetycznym stylem. Apostrofy znano już za czasów Homera, który bardzo często wykorzystywał ten środek...

Paralelizm

Paralelizm, czyli powtarzanie jakiegoś elementu w utworze literackim lub też zasady jego budowy (ciągi zdań o podobnej budowie i organizacji rytmicznej). Do treści utworu wprowadza się równoległe, analogiczne zdania lub słowa. Paralelizm stanowi najczęściej stosowany zabieg w poezji ludowej, służący kontrastowaniu świata ludzi i natury w jej czystej postaci. Ten podstawowy chwyt twórczości słownej pojawia...

Aliteracja

Aliteracja, termin pochodzi z połączenia łacińskiego przedrostka „ad” ze słowem litera. Oznacza powtórzenia mające wzmocnić przekaz danej wypowiedzi. Powielanie danej części utworów unaocznia ekspresję autora. Aliteracja bowiem może być zastosowana w przypadku jednej lub kilku głosek, zarówno w pierwszej części wyrażenia, jak i w dalszych miejscach wypowiedzi, które tworzy zdanie lub wers. Aliteracja...