nav-left cat-right
cat-right

Bolesław Prus

Bolesław Prus, a właściwie Aleksander Głowacki urodził się 20 sierpnia 1847 roku w Hrubieszowie na Lubelszczyźnie. Swój pseudonim zaczerpnął od rodzinnego herbu. Rodzicami tego twórcy epoki pozytywizmu byli: Antoni Głowacki i Apolonia Trembińska. Niestety Aleksander został szybko osierocony, po czym trafił do krewnych mieszkających w Puławach i Lublinie. Rozpoczął swoją edukację w lubelskiej Szkole...
Czytaj dalej

Lalka – Bolesław Prus

Powieść Bolesława Prusa pt. „Lalka” była początkowo publikowana w odcinkach ukazujących się w „Kurierze Codziennym” (od września 1887 r. do maja 1889 r.). Wydanie jej w formie książkowej nastąpiło w 1890 r. Tytuł tej realistycznej i zarazem pozytywistycznej powieści nawiązuje do postaci Izabeli Łęckiej (jako pustej arystokratki) oraz motywu „teatru świata”, gdzie wszyscy ludzie są tylko...
Czytaj dalej

Romantyzm

Romantyzm w literaturze europejskiej rozpoczął się wraz z Wielką Rewolucją Francuską (1789 r.), natomiast w Polsce – gdy opublikowano „Ballady i romanse” A. Mickiewicza (1822 r.). Nazwa tej epoki literackiej powstała w I poł. XIX w. i wzięła się od przymiotnika „romantyczny”, oznaczającego cechę czegoś fantastycznego, oddziałującego na uczucia, niezwiązanego z rzeczywistością. Romantykiem...
Czytaj dalej

Inwersja

Inwersja, inaczej przestawnia – świadoma zmiana w naturalnym porządku zdania, zakłócenie jego poprawnego szyku. Używa się jej w celu wzmocnienia wybranego fragmentu wypowiedzi bądź też nadaniu jej właściwego rytmu lub uroczystego tonu. Inwersja służy także podkreśleniu odmienności, oryginalności poetyckiej mowy, natomiast w mowie potocznej – uwydatnieniu emocjonalnego, logicznego znaczenia...
Czytaj dalej

Elipsa

Elipsa, inaczej wyrzutnia (z gr. „elleipsis” – opuszczenie, brak) – jest opuszczeniem wybranego elementu zdania w utworze literackim, który jest oczywisty i możliwy do zrekonstruowania przy odbiorze ze względu na kontekst lub sytuację wypowiedzi. Elipsy używa się najczęściej w mowie potocznej jako formę skrótu myślowego lub w utworze literackim jako ułatwienie kondensacji treści i dynamizowania...
Czytaj dalej

Pytanie retoryczne

Pytanie retoryczne, czyli pytanie niewymagające odpowiedzi, gdyż jest ona oczywista. Nie zadaje się go, aby uzyskać odpowiedź, lecz w celu skłonienia odbiorcy do zastanowienia się nad danym zagadnieniem, podkreślenia wagi danego problemu. W utworze literackim pytanie retoryczne może stanowić rodzaj przerywnika, który oddziela jego poszczególne części bądź tematy. Służy ono również ożywieniu opisu oraz...
Czytaj dalej

Apostrofa

Apostrofa, czyli z gr. „apostrophé” – zwrot (do kogoś) stosowany w utworze poetyckim. Charakteryzuje się ona bezpośrednim, często uroczystym zwróceniem się do osoby, wydarzenia, bóstwa, idei, przedmiotu lub pojęcia (np. „Litwo, Ojczyzno moja…”), a także podniosłym, niekiedy patetycznym stylem. Apostrofy znano już za czasów Homera, który bardzo często wykorzystywał ten środek...
Czytaj dalej

Paralelizm

Paralelizm, czyli powtarzanie jakiegoś elementu w utworze literackim lub też zasady jego budowy (ciągi zdań o podobnej budowie i organizacji rytmicznej). Do treści utworu wprowadza się równoległe, analogiczne zdania lub słowa. Paralelizm stanowi najczęściej stosowany zabieg w poezji ludowej, służący kontrastowaniu świata ludzi i natury w jej czystej postaci. Ten podstawowy chwyt twórczości słownej pojawia...
Czytaj dalej